Hasło poświęcone artystce, które przygotowała Janina Hobgarska (obszerne fragmenty znajdują się m.in. na Wikipedii).
Urszula Eugenia Broll-Urbanowicz (ur. 17 marca 1930 r. w Katowicach, zm. 17 lutego 2020 r. w Przesiece, woj. dolnośląskie, pochowana w Centrum Buddyjskim Bencien Karma Kamtsang w Grabniku), malarka, animatorka kultury niezależnej, buddystka.
Współzałożycielka Grupy St-53 (1953-56), członkini ezoterycznego kręgu Oneiron (1967–1976), współinicjatorka i uczestniczka pierwszej w Polsce grupy buddyjskiej.
Urszula Broll urodziła się w Katowicach, w rodzinie ze śląskim rodowodem, gdzie mieszały się wpływy polskie i niemieckie. Ojciec, Jan Broll, pochodził z polskojęzycznej rodziny z Zabrza. Był uczestnikiem Powstań Śląskich, naczelnikiem gminy Wełnowiec (obecnie Katowice). Matka, Katarzyna Loch, urodzona w Berlinie, wywodziła się z niemieckojęzycznej, śląskiej rodziny. Urszula była najmłodszą z ich trzech córek (starsza od niej była Krystyna, a najstarsza Halina). Naukę rozpoczęła w 1937 roku. Uczyła się w polskiej szkole w Katowicach i niemieckiej we Wrocławiu (przez rok). W 1949 roku zdała maturę w żeńskim liceum w Katowicach i dostała się na studia w katowickiej uczelni artystycznej, wówczas fili Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu (od 1952 r. Wydział Grafiki krakowskiej ASP) – kierunek grafika propagandowa, plakat. Ukończyła je z wyróżnieniem w 1955 r.
Pod koniec lat 50. zawarła związek małżeński z malarzem Andrzejem Urbanowiczem. W 1960 roku zamieszkali przy ul Piastowskiej 1, gdzie Broll otrzymała pracownię artystyczną. Wspólnie stworzyli w niej undergroundowe miejsce dla sztuki, ważny ośrodek śląskiego życia artystycznego.
W 1965 roku przyszedł na świat ich syn Roger.
W latach 70. Urszula i Andrzej Urbanowiczowie skoncentrowali swoje zainteresowania wokół buddyzmu. Wraz z przyjaciółmi (Henryk Waniek, Tadeusz Sławek, Jerzy Ilg, Stanisław Kasprzyk) od lutego 1974 roku wydawali pierwszy w PRL periodyk buddyjski pt. ”Droga” (późniejsza nazwa: „Droga Zen”). W 1975 roku formalnie powstała tam pierwsza grupa buddyjska w Polsce.
Małżeństwo Urszuli Broll skończyło się rozwodem w 1978 roku. W życiu Urszuli pojawił się Henryk Smagacz, towarzysz praktyk duchowych, malarz i tłumacz, który z czasem stał się jej partnerem życiowym, a w 2016 roku małżonkiem.
W 1983 roku Urszula Broll wraz z synem Rogerem i Henrykiem Smagaczem opuściła Katowice. Zamieszkała w Przesiece, w woj. jeleniogórskim (obecnie woj. dolnośląskie). Spędziła tam resztę życia. Zajmowała się twórczością malarską i praktyką duchową.
Twórczość Urszuli Broll zapoczątkowana w latach 50. tematami śląskimi (najsłynniejszym dziełem jest Stara Ślązaczka), zmienia się pod wpływem tekstów Władysława Strzemińskiego. Jego poglądy dotyczące analizowania formy, przemian świadomości wzrokowej artysty, procesu kształtowania się sztuki nowoczesnej i języka wizualnego oraz znaczenia „rozszerzonego widzenia kubizmu”, stanowiły podstawę do twórczych poszukiwań Grupy St-53, jednej z pierwszych grup artystycznych w powojennej Polsce, której Broll była współzałożycielką i aktywną członkinią. Pierwsza nieoficjalna wystawa grupy odbyła się w 1953 roku w Bradzie, następna w 1954 w Katowicach. Artystka pokazała tam „uproszczone Martwe natury z lat 1953-54, które stanowiły wynik logicznego rozbioru pojęciowego badanych przedmiotów. Przenikające się układy linii i łuków, rozwijanie w przestrzeni dopełniających się kryształów formy, poprzez wnikliwą analizę drobnych cząstek struktury, nadaje tym płótnom surową dyscyplinę kompozycyjną. Cechę która stała się nadrzędna dla niemal wszystkich dzieł artystki powstałych w tym okresie”.
Z późniejszego okresu St-53 pochodzi także cykl malarski pn. Paradoksy przestrzeni, pokazujący poszukiwania artystki w zakresie badania nad zachowaniem się przestrzeni, przenikających się płaszczyzn i wielowymiarowej rzeczywistości. Inne ważne cykle w jej twórczości to Powidoki odwołujące się do twórczości Strzemińskiego, ale przedstawiające wrażenia wzrokowe jako efekty kolorystyczne oraz Kompozycje biologiczne.
Po prezentacjach grupy w warszawskiej Galerii Krzywe Koło Julian Przyboś napisał: „Najwrażliwsza na kolor jest niewątpliwie Urszula Broll. Ona jedna spośród kolegów buduje niektóre obrazy tylko kolorem, jeszcze wyraźniej przekonać się można o jej wrażliwości na kształt patrząc na płaszczyzny w jej obrazach, gdzie kolor nie jest czynnikiem budowy, lecz walor”.
W latach 1958-1959 artystka tworzy cykl Przekształcenia skupiając swoje zainteresowania wokół malarstwa materii. Następnie cykl Alikwoty (1960-1964) będący kontynuacją malarstwa materii z muzycznymi konotacjami.
W pracowni Broll i Urbanowicza powstaje grupa Oneiron (1967-1973) jako wynik spotkań przyjaciół o zbliżonych zainteresowaniach i postawach. Są nimi: Antoni Halor, Zygmunt Stuchlik, Henryk Waniek i Urbanowiczowie. Oneiron był kręgiem dyskusyjnym, miejscem poszukiwań i doświadczeń duchowych. Ich uwagę zajmowały eksperymenty wizualne i mentalne, wiedza tajemna, magia, alchemia, filozofia i religia Dalekiego Wschodu. Wspólnym dziełem grupy był m. in. Leksykon (Encyklopedia Symboli) oraz tzw. czarne karty (kartony 70 x70 cm, z których każdy miał przypisaną literę alfabetu i ściśle określoną kolorystykę). „Broll pierwotnie pod wrażeniem psychologii C. G. Junga, poszukiwała plastycznych przełożeń własnej świadomości i odmienności w postrzeganiu świata zewnętrznego. Jej zainteresowania wkraczają na tereny sztuki o wymiarze duchowym”. Tworzone przez nią akwarelowe mandale powstają spontanicznie jako część odkrywania własnej świadomości i umiejętności „patrzenia nie z siebie tylko w siebie”. Zagłębiając się we własny umysł i wewnętrzny świat doznań artystka zbliża się do zen, a pracownia Urbanowiczów staje się ośrodkiem kultury buddyjskiej.
Od 1983 roku, kiedy artystka zamieszkuje w Przesiece k/Jeleniej Góry, jej twórczość koncentruje się wokół akwarel - mandali, rysunków, prac nazywanych przez nią „z gestu” i uniwersalnych widoków lokowanych poza czasem i miejscem. „Ja nie maluję symboli. Maluję kształty i nie szukam paraleli między kształtami na płaszczyźnie. Patrzę na to całościowo. Maluję własną techniką opartą na akwareli. To jest odrębny język – wglądy głęboko medytacyjne. Coś poza słowem i rozumowaniem”. Zdaniem Joanny Mielech „Percepcja obrazów Urszuli Broll dokonuje się gdzieś na styku zmysłu wzroku, duszy, serca i umysłu, dzieje się poza racjonalnym i doświadczalnym wymiarem świata. Można te obrazy odczuwać intuicyjnie, mogą stać się one rodzajem wehikułu, który przeniesie nas w w inne obszary poznania siebie”. Twórczość Broll jest kojarzona z dwoma środowiskami, katowickim i jeleniogórskim. Retrospektywną wystawę jej dorobku, w 2005 roku, przygotowały: jeleniogórskie i katowickie BWA. Kuratorem wystawy i redaktorem naukowym katalogu był prof. Janusz Zagrodzki. Podsumowanie i całościowy przegląd twórczości Urszuli Broll zorganizowała Fundacja Katarzyny Kozyry w Warszawie, w 2020 roku. Kuratorką projektu pn. Atman znaczy oddech była Katarzyna Kucharska. Wystawę pod tym samym tytułem pokazało Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni. Oddział Muzeum Narodowego w Warszawie, już po śmierci Artystki.
Wystawy indywidualne (wybór):
1959 – wystawa w Galerii Krzywe Koło, Warszawa. Artystka pokazuje cykl Przekształcenia
1961 – wystawa obrazów olejnych, galeria Svea - Galleriet, Sztokholm, Szwecja
1963 – wystawa obrazów olejnych Alikwoty, BWA w Katowicach
1963 – wystawa malarstwa, Galeria Grupy Krakowskiej Krzysztofory, Kraków
1970 – wystawa akwarel, Galeria Współczesna KMPiK, Warszawa
1970 – wystawa malarstwa i rysunków z lat 1967-1970, BWA, Katowice
1971 – wystawa obrazów, akwarel i rysunków, Galeria Pegaz (Dom Turysty) Zakopane
1973 – wystawa malarstwa, Galeria „Propozycje” (Klub Związków Twórczych), Opole
1973 – wystawa malarstwa, Galeria „Katowice” (ul. Warszawska 37), Katowice
1979 – wystawa rysunków i akwarel w Library Gallery Randolph, New Jersey (USA) 1984 – pierwsza prezentacja prac artystki w Kotlinie Jeleniogórskiej (akwarele, rysunki, olejne pejzaże z lat 1968 – 84), Galeria Sztuki Współczesnej KMPiK (Pl. Ratuszowy 50), Jelenia Góra
1987 – wystawa akwareli i rysunków, BWA Kłodzko
1994 – wystawa akwarel i rysunków zorganizowana w ramach Festiwalu Kameralistyki, Górnośląskie Centrum Kultury, Katowice
1997 – wystawa mandali i rysunków tuszem (wybór z lat 1968-1996), towarzyszył jej film autorstwa P. Lipińskiego i TV Aval, BWA Jelenia Góra
1997 – wystawa akwareli i rysunków w Galerii Na Żywo Rozgłośni Polskiego Radia w Katowicach. Teksty do katalogu napisali Zdzisław Beksiński i Wojciech Skrodzki.
2004 – wystawa pt. Urszula Broll. Malarstwo (lata 50. i 60.) w Galerii Czas w Będzinie, przeniesienie wystawy do Salonu Antykwarycznego „Nautilus” w Krakowie
2005 - retrospektywna wystawa, obrazująca cały dorobek artystyczny. Wystawa była wspólnym przedsięwzięciem jeleniogórskiego i katowickiego BWA, wpisanym w program Dolnośląskiego Festiwalu Sztuki. Premiera: BWA Jelenia Góra, w następnych miesiącach wystawę pokazano w galeriach BWA Katowice, Legnica, Wałbrzych.
2006 – wystawa pt. Prace z lat 1952–1969, Galeria Art NEW Media, Warszawa
2013 – wystawa pt. Akwarele geometryczne (1963–2013), Galeria 111 w Szczecinie, pod patronatem Muzeum Narodowego w Szczecinie
2015 /2016 – wystawa pt. Urszula Broll – Malarstwo, towarzyszył jej film nakręcony przez Alekę Polis w pracowni artystki, BWA Jelenia Góra
2019 – wystawa 50 prac z różnych okresów twórczości, Sudeckie Centrum Kultury i Sztuki, Szklarska Poręba
Wystawy zbiorowe (wybór):
1953 – pierwsza nieoficjalna wystawa Grupy St-53, dom Sylwestra Wieczorka w Bradzie
1954 – druga nieoficjalna wystawa Grupy St-53 w mieszkaniu Mary Obremby w Katowicach
1956 – pierwsza oficjalna wystawa Grupy St-53, Klub Pracy Twórczej, Stalinogród
1956 – wystawa Grupy St-53, Pałac Sztuki, Kraków
1956 – wystawa Grupy St-53, Galeria Krzywe Koło, Warszawa
1957 – wystawa grup twórczych St-53, Grupy R-55, Grupy 55, CBWA, ZPAP, KMPiK, Poznań przeniesiona do BWA w Szczecinie
1957 – wystawa St-53, CBWA – ZPAP, Katowice,
1957 – II Wystawa Sztuki Nowoczesnej, Zachęta, Warszawa
1959 – III Wystawa Sztuki Nowoczesnej, Zachęta, Warszawa
1962 – Polskie dzieło plastyczne w XV-lecie PRL, Muzeum Narodowe, Warszawa
1963 – Konfrontacje 1963 w Galerii Krzywe Koło, Warszawa
1963 – I Międzynarodowe Studium Pleneru Koszalińskiego w Osiekach
1963 – I Parada Sztuki Współczesnej, Galeria EL w Elblągu
1969 – II Katowickie Spotkania Twórców i Teoretyków Sztuki, wernisaż wystawy Spotkania w Galerii „Katowice”, pokaz autorów Encyklopedii (Czarnych Kart) w pracowni na Piastowskiej 1
1970 – pokaz Czarnych Kart, Galeria Współczesna KMPiK, Warszawa
1971 – Marzenia, fantasmagorie, rojenia, Galeria Pryzmat, Kraków
1971 – Nowe zjawiska w sztuce polskiej 1960-1970 (w ramach Wystawy Złote Grono 71), BWA Zielona Góra
1972 – Ars – Aquae, Ogólnopolska Wystawa Akwareli i Gwaszy, BWA Katowice
1974 – Marzenia, Mity, Wtajemniczenia, BWA w Kłodzku
1988 – VI Prezentacje Jeleniogórskiego Środowiska Plastycznego, BWA Jelenia Góra
1989 – Medytacja i sztuka, Galeria „Kramy Dominikańskie”, Kraków
1995 – Polscy surrealiści, Miejska Galeria Sztuki, Częstochowa
1996 – wspólne prezentacje Urszuli Broll, Nyogena Nowaka i Ewy Hadydoń w Tokio oraz Sendai (Japonia)
1996 – Oeuvres des peintres de Katowice des annees 1960–1996, La Ma la Ville de Saint-Etienne (Francja), prace ze zbiorów Muzeum Historii Katowic
1998 – Kurz Zen, Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, Kraków
1999 – Wspaniały krajobraz. Kolonie artystyczne w Karkonoszach w XX wieku, Muzeum Okręgowe w Jeleniej Górze (część historyczna) i w BWA Jelenia Góra (część współczesna), Wrocław, Berlin
1999 – Wizjonerzy końca wieku, Muzeum Ziemi Lubuskiej, Zielona Góra
2000 – Wspaniały krajobraz. Kolonie artystyczne w Karkonoszach w XX wieku, Ratingen, Hoesel, Goerlitz, Alfeld, Harzburg (Niemcy)
2000 – Wokół Wielkiej Góry, Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze (część historyczna), BWA Jelenia Góra (część współczesna)
2001 – Wokół Wielkiej Góry, Zabrze, Herrnhut (Niemcy), Vrchlabi (Czechy)
2003 - V Triennale Sztuki Sacrum, miejskie galerie sztuki, Częstochowa, Sopot, Elbląg, Legnica, Wałbrzych, Muzeum ASP we Wrocławiu
2003 – ST-53 Twórcy Postawy Ślady, Muzeum Historii Katowic, Katowice
2003 – Widoki ulotne, Monschau (Niemcy)
2003 – Katowicki Underground Artystyczny po roku 1953, BWA Katowice
2006 - 2007 – Oneiron. Ezoteryczny krąg artystów z Katowic, Muzeum Górnego Śląska w Ratingen, BWA Jelenia Góra, Galerie vytvarneho umeni w Ostravie, Górnośląskie Centrum Kultury w Katowicach
2007 – Mandala, Galeria Bielska BWA, Bielsko-Biała
2013 – Między biegunami. Polskie kolonie artystyczne, Biennale Filmu i Sztuki w Worpswede (Niemcy)
2015 – Urszula Broll-Andrzej Urbanowicz. Niebezpieczne związki, Muzeum Historii Katowic
2015 – Kobiety nowoczesne, Galeria Piekary, Poznań
2015 – Cień tuszu. Inspiracje dalekowschodnie w sztuce polskiej, Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie
2016 – Silesia Art Biennale, program artystyczno-badawczy, realizowany przez Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu, dokumentacja życia i twórczości,
2017 – Elewator sztuki, Galeria Miejska we Wrocławiu
2017 – Now is here. 40/40, BWA Jelenia Góra
Publikacje:
- Jarosław Markiewicz – Katalog wystawy (Urszula Broll-Malarstwo), Katowice 1973
- Janusz Bogucki, katalog wystawy (Urszula Broll- Malarstwo), Warszawa 1970
- Karkonosze lipiec/sierpień 4/210/96, Prezentacje – Urszula Broll-Urbanowicz (w tym: rozmowa z Artystką przeprowadzona przez Janinę Hobgarską, Henryk Waniek: Komunikaty z innego świata, reprodukcje prac)
- Wspaniały krajobraz. Artyści i kolonie artystyczne w Karkonoszach w XX wieku, 1999, wyd. Gesellschaft fur Kulturaustausch e. V., Berlin, Muzeum Okręgowe w Jeleniej Górze, red. Klaus Bździach (tekst: Późne lata 80-te i 90-te. Powrót artystów w Karkonosze - Janina Hobgarska, Joanna Mielech)
- Katowicki underground po 1953, red. Janusz Zagrodzki, Stanisław Ruksza, wyd. Galeria Sztuki Współczesnej BWA, Katowice 2004
- Urszula Broll, katalog wystawy, red. naukowa prof. Janusz Zagrodzki, red. Janina Hobgarska, wyd. BWA Jelenia Góra 2005
- Oneiron. Ezoteryczny krąg artystów z Katowic, katalog wystawy, wyd. Peter Mrass, Albrecht Tyrell, Andrzej Urbanowicz i Henryk Waniek na zlecenie Muzeum Górnego Śląska w Ratingen i Towarzystwa Bellmer w Katowicach, Katowice - Ratingen 2006
- Wojciech Skrodzki. „Wizjonerzy i Mistrzowie”, wyd. Towarzystwo Więź, Warszawa, 2009, zbiór publikowanych wcześniej tekstów o wybitnych artystach reprezentujących w polskiej sztuce nurt wizjonerski. Tekst o Urszuli Broll pt. Odczytywanie świata.
- Urszula Broll – Andrzej Urbanowicz. Niebezpieczne związki, katalog wystawy, red. Ewelina Krzeszowska, Małgorzata Borowska-Urbanowicz, wyd. Instytucja Kultury Katowice-Miasto Ogrodów, Muzeum Historii Katowic, Katowice 2015
- Elewator sztuki. Wystawa artystów Kotliny Jeleniogórskiej, katalog wystawy, koordynator katalogu Krzysztof Truss, wyd. Galeria Miejska we Wrocławiu, 2017
- Dolny Śląsk w tworzeniu, katalog wystawy, Wrocław 2017
- Oblicza sztuki na obszarze obecnego woj. śląskiego w latach 1945-1975, materiały z sesji naukowej, (w tym: Ewelina Krzeszowska: Urszula Broll i Andrzej Urbanowicz - katowicka awangarda lat powojennych, Joanna Szeligowska - Farquhar: St-53 – awangarda w dobie socrealizmu) publikacja p. red Teresy Dudek-Bujarek, wyd. Stowarzyszenie Historyków Sztuki Oddziału Górnośląskiego w Katowicach, Katowice 2017
- „Atman znaczy oddech”- katalog wystawy p. red. J. Hobgarska, K. Kucharska, ( teksty: Mira Marcinów: Tajemnica bez tajemnicy. Wokół Starej Ślązaczki Urszuli Broll, Ewelina Krzeszowska: Urszula Broll - dokonania artystyczne w latach 50. i 60. XX wieku. Od kobiet śląskich do Alikwotów, Justyna Balisz-Schmelz: Odwrotność rzeczywistości. O alternatywnym modernizmie Urszuli Broll, Katarzyna Sikora: Ja mandala ) wyd. Fundacja Katarzyny Kozyry, Warszawa, 2019
- Wzgórze porośnięte ciszą - Joanna Szweda, Śląsk nr 3 (294), Marzec 2020
Odznaczenia:
2014 - odznaka „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, przyznana przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Prace w zbiorach:
Muzeum Narodowego w Warszawie
Muzeum Narodowego we Wrocławiu
Muzeum Narodowego w Poznaniu
Muzeum Sztuki w Łodzi,
Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu
Muzeum w Koszalinie
Muzeum Ślaskiego w Katowicach
Muzeum Historii Katowic w Katowicach
Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze
BWA w Jeleniej Górze
i w kolekcjach prywatnych
Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Kultura w sieci.
Patronat medialny: Jelonka.
Działalność BWA jest finansowana z budżetu Miasta Jeleniej Góry.
1959 – wystawa w Galerii Krzywe Koło, Warszawa. Artystka pokazuje cykl Przekształcenia
1961 – wystawa obrazów olejnych, galeria Svea - Galleriet, Sztokholm, Szwecja
1963 – wystawa obrazów olejnych Alikwoty, BWA w Katowicach
1963 – wystawa malarstwa, Galeria Grupy Krakowskiej Krzysztofory, Kraków
1970 – wystawa akwarel, Galeria Współczesna KMPiK, Warszawa
1970 – wystawa malarstwa i rysunków z lat 1967-1970, BWA, Katowice
1971 – wystawa obrazów, akwarel i rysunków, Galeria Pegaz (Dom Turysty) Zakopane
1973 – wystawa malarstwa, Galeria „Propozycje” (Klub Związków Twórczych), Opole
1973 – wystawa malarstwa, Galeria „Katowice” (ul. Warszawska 37), Katowice
1979 – wystawa rysunków i akwarel w Library Gallery Randolph, New Jersey (USA) 1984 – pierwsza prezentacja prac artystki w Kotlinie Jeleniogórskiej (akwarele, rysunki, olejne pejzaże z lat 1968 – 84), Galeria Sztuki Współczesnej KMPiK (Pl. Ratuszowy 50), Jelenia Góra
1987 – wystawa akwareli i rysunków, BWA Kłodzko
1994 – wystawa akwarel i rysunków zorganizowana w ramach Festiwalu Kameralistyki, Górnośląskie Centrum Kultury, Katowice
1997 – wystawa mandali i rysunków tuszem (wybór z lat 1968-1996), towarzyszył jej film autorstwa P. Lipińskiego i TV Aval, BWA Jelenia Góra
1997 – wystawa akwareli i rysunków w Galerii Na Żywo Rozgłośni Polskiego Radia w Katowicach. Teksty do katalogu napisali Zdzisław Beksiński i Wojciech Skrodzki.
2004 – wystawa pt. Urszula Broll. Malarstwo (lata 50. i 60.) w Galerii Czas w Będzinie, przeniesienie wystawy do Salonu Antykwarycznego „Nautilus” w Krakowie
2005 - retrospektywna wystawa, obrazująca cały dorobek artystyczny. Wystawa była wspólnym przedsięwzięciem jeleniogórskiego i katowickiego BWA, wpisanym w program Dolnośląskiego Festiwalu Sztuki. Premiera: BWA Jelenia Góra, w następnych miesiącach wystawę pokazano w galeriach BWA Katowice, Legnica, Wałbrzych.
2006 – wystawa pt. Prace z lat 1952–1969, Galeria Art NEW Media, Warszawa
2013 – wystawa pt. Akwarele geometryczne (1963–2013), Galeria 111 w Szczecinie, pod patronatem Muzeum Narodowego w Szczecinie
2015 /2016 – wystawa pt. Urszula Broll – Malarstwo, towarzyszył jej film nakręcony przez Alekę Polis w pracowni artystki, BWA Jelenia Góra
2019 – wystawa 50 prac z różnych okresów twórczości, Sudeckie Centrum Kultury i Sztuki, Szklarska Poręba
Wystawy zbiorowe (wybór):
1953 – pierwsza nieoficjalna wystawa Grupy St-53, dom Sylwestra Wieczorka w Bradzie
1954 – druga nieoficjalna wystawa Grupy St-53 w mieszkaniu Mary Obremby w Katowicach
1956 – pierwsza oficjalna wystawa Grupy St-53, Klub Pracy Twórczej, Stalinogród
1956 – wystawa Grupy St-53, Pałac Sztuki, Kraków
1956 – wystawa Grupy St-53, Galeria Krzywe Koło, Warszawa
1957 – wystawa grup twórczych St-53, Grupy R-55, Grupy 55, CBWA, ZPAP, KMPiK, Poznań przeniesiona do BWA w Szczecinie
1957 – wystawa St-53, CBWA – ZPAP, Katowice,
1957 – II Wystawa Sztuki Nowoczesnej, Zachęta, Warszawa
1959 – III Wystawa Sztuki Nowoczesnej, Zachęta, Warszawa
1962 – Polskie dzieło plastyczne w XV-lecie PRL, Muzeum Narodowe, Warszawa
1963 – Konfrontacje 1963 w Galerii Krzywe Koło, Warszawa
1963 – I Międzynarodowe Studium Pleneru Koszalińskiego w Osiekach
1963 – I Parada Sztuki Współczesnej, Galeria EL w Elblągu
1969 – II Katowickie Spotkania Twórców i Teoretyków Sztuki, wernisaż wystawy Spotkania w Galerii „Katowice”, pokaz autorów Encyklopedii (Czarnych Kart) w pracowni na Piastowskiej 1
1970 – pokaz Czarnych Kart, Galeria Współczesna KMPiK, Warszawa
1971 – Marzenia, fantasmagorie, rojenia, Galeria Pryzmat, Kraków
1971 – Nowe zjawiska w sztuce polskiej 1960-1970 (w ramach Wystawy Złote Grono 71), BWA Zielona Góra
1972 – Ars – Aquae, Ogólnopolska Wystawa Akwareli i Gwaszy, BWA Katowice
1974 – Marzenia, Mity, Wtajemniczenia, BWA w Kłodzku
1988 – VI Prezentacje Jeleniogórskiego Środowiska Plastycznego, BWA Jelenia Góra
1989 – Medytacja i sztuka, Galeria „Kramy Dominikańskie”, Kraków
1995 – Polscy surrealiści, Miejska Galeria Sztuki, Częstochowa
1996 – wspólne prezentacje Urszuli Broll, Nyogena Nowaka i Ewy Hadydoń w Tokio oraz Sendai (Japonia)
1996 – Oeuvres des peintres de Katowice des annees 1960–1996, La Ma la Ville de Saint-Etienne (Francja), prace ze zbiorów Muzeum Historii Katowic
1998 – Kurz Zen, Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, Kraków
1999 – Wspaniały krajobraz. Kolonie artystyczne w Karkonoszach w XX wieku, Muzeum Okręgowe w Jeleniej Górze (część historyczna) i w BWA Jelenia Góra (część współczesna), Wrocław, Berlin
1999 – Wizjonerzy końca wieku, Muzeum Ziemi Lubuskiej, Zielona Góra
2000 – Wspaniały krajobraz. Kolonie artystyczne w Karkonoszach w XX wieku, Ratingen, Hoesel, Goerlitz, Alfeld, Harzburg (Niemcy)
2000 – Wokół Wielkiej Góry, Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze (część historyczna), BWA Jelenia Góra (część współczesna)
2001 – Wokół Wielkiej Góry, Zabrze, Herrnhut (Niemcy), Vrchlabi (Czechy)
2003 - V Triennale Sztuki Sacrum, miejskie galerie sztuki, Częstochowa, Sopot, Elbląg, Legnica, Wałbrzych, Muzeum ASP we Wrocławiu
2003 – ST-53 Twórcy Postawy Ślady, Muzeum Historii Katowic, Katowice
2003 – Widoki ulotne, Monschau (Niemcy)
2003 – Katowicki Underground Artystyczny po roku 1953, BWA Katowice
2006 - 2007 – Oneiron. Ezoteryczny krąg artystów z Katowic, Muzeum Górnego Śląska w Ratingen, BWA Jelenia Góra, Galerie vytvarneho umeni w Ostravie, Górnośląskie Centrum Kultury w Katowicach
2007 – Mandala, Galeria Bielska BWA, Bielsko-Biała
2013 – Między biegunami. Polskie kolonie artystyczne, Biennale Filmu i Sztuki w Worpswede (Niemcy)
2015 – Urszula Broll-Andrzej Urbanowicz. Niebezpieczne związki, Muzeum Historii Katowic
2015 – Kobiety nowoczesne, Galeria Piekary, Poznań
2015 – Cień tuszu. Inspiracje dalekowschodnie w sztuce polskiej, Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie
2016 – Silesia Art Biennale, program artystyczno-badawczy, realizowany przez Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu, dokumentacja życia i twórczości,
2017 – Elewator sztuki, Galeria Miejska we Wrocławiu
2017 – Now is here. 40/40, BWA Jelenia Góra
Publikacje:
- Jarosław Markiewicz – Katalog wystawy (Urszula Broll-Malarstwo), Katowice 1973
- Janusz Bogucki, katalog wystawy (Urszula Broll- Malarstwo), Warszawa 1970
- Karkonosze lipiec/sierpień 4/210/96, Prezentacje – Urszula Broll-Urbanowicz (w tym: rozmowa z Artystką przeprowadzona przez Janinę Hobgarską, Henryk Waniek: Komunikaty z innego świata, reprodukcje prac)
- Wspaniały krajobraz. Artyści i kolonie artystyczne w Karkonoszach w XX wieku, 1999, wyd. Gesellschaft fur Kulturaustausch e. V., Berlin, Muzeum Okręgowe w Jeleniej Górze, red. Klaus Bździach (tekst: Późne lata 80-te i 90-te. Powrót artystów w Karkonosze - Janina Hobgarska, Joanna Mielech)
- Katowicki underground po 1953, red. Janusz Zagrodzki, Stanisław Ruksza, wyd. Galeria Sztuki Współczesnej BWA, Katowice 2004
- Urszula Broll, katalog wystawy, red. naukowa prof. Janusz Zagrodzki, red. Janina Hobgarska, wyd. BWA Jelenia Góra 2005
- Oneiron. Ezoteryczny krąg artystów z Katowic, katalog wystawy, wyd. Peter Mrass, Albrecht Tyrell, Andrzej Urbanowicz i Henryk Waniek na zlecenie Muzeum Górnego Śląska w Ratingen i Towarzystwa Bellmer w Katowicach, Katowice - Ratingen 2006
- Wojciech Skrodzki. „Wizjonerzy i Mistrzowie”, wyd. Towarzystwo Więź, Warszawa, 2009, zbiór publikowanych wcześniej tekstów o wybitnych artystach reprezentujących w polskiej sztuce nurt wizjonerski. Tekst o Urszuli Broll pt. Odczytywanie świata.
- Urszula Broll – Andrzej Urbanowicz. Niebezpieczne związki, katalog wystawy, red. Ewelina Krzeszowska, Małgorzata Borowska-Urbanowicz, wyd. Instytucja Kultury Katowice-Miasto Ogrodów, Muzeum Historii Katowic, Katowice 2015
- Elewator sztuki. Wystawa artystów Kotliny Jeleniogórskiej, katalog wystawy, koordynator katalogu Krzysztof Truss, wyd. Galeria Miejska we Wrocławiu, 2017
- Dolny Śląsk w tworzeniu, katalog wystawy, Wrocław 2017
- Oblicza sztuki na obszarze obecnego woj. śląskiego w latach 1945-1975, materiały z sesji naukowej, (w tym: Ewelina Krzeszowska: Urszula Broll i Andrzej Urbanowicz - katowicka awangarda lat powojennych, Joanna Szeligowska - Farquhar: St-53 – awangarda w dobie socrealizmu) publikacja p. red Teresy Dudek-Bujarek, wyd. Stowarzyszenie Historyków Sztuki Oddziału Górnośląskiego w Katowicach, Katowice 2017
- „Atman znaczy oddech”- katalog wystawy p. red. J. Hobgarska, K. Kucharska, ( teksty: Mira Marcinów: Tajemnica bez tajemnicy. Wokół Starej Ślązaczki Urszuli Broll, Ewelina Krzeszowska: Urszula Broll - dokonania artystyczne w latach 50. i 60. XX wieku. Od kobiet śląskich do Alikwotów, Justyna Balisz-Schmelz: Odwrotność rzeczywistości. O alternatywnym modernizmie Urszuli Broll, Katarzyna Sikora: Ja mandala ) wyd. Fundacja Katarzyny Kozyry, Warszawa, 2019
- Wzgórze porośnięte ciszą - Joanna Szweda, Śląsk nr 3 (294), Marzec 2020
Odznaczenia:
2014 - odznaka „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, przyznana przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Prace w zbiorach:
Muzeum Narodowego w Warszawie
Muzeum Narodowego we Wrocławiu
Muzeum Narodowego w Poznaniu
Muzeum Sztuki w Łodzi,
Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu
Muzeum w Koszalinie
Muzeum Ślaskiego w Katowicach
Muzeum Historii Katowic w Katowicach
Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze
BWA w Jeleniej Górze
i w kolekcjach prywatnych
Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Kultura w sieci.
Patronat medialny: Jelonka.
Działalność BWA jest finansowana z budżetu Miasta Jeleniej Góry.
Komentarze
Prześlij komentarz